Hoofdinhoud

28-02-2020

Wist je dat wortel de favoriete groente van veel kinderen is? Wist je dat spinazie en kool het snelste groeien? Wist je dat groene groenten een bron van vitaminen zijn? De MAMAS weten het als geen ander! Kinderfonds MAMAS stimuleert en helpt alle projecten in Zuid-Afrika om een gemeenschappelijke moestuin aan te leggen. Een belangrijke stap in het bestrijden van armoede.

Van de Westkaap tot Gauteng, van kleine veldjes tot grote lappen grond: bij verschillende projecten van Kinderfonds MAMAS staan de moestuinen in volle bloei. Samen beslaan ze al meer dan tien hectare grond waarmee 3.300 monden worden gevoed. Project Catch in de sloppenwijk Mzamomhle in de Oostkaap van Zuid-Afrika maakte tientallen meters land vrij en gaf inmiddels al 142 gezinnen een klein stukje grond om zelf groente op te verbouwen.

Op een warme maandagmiddag zie je er tientallen vrouwen in kleurrijke kleding in de moestuinen werken, een schoffel of gele emmer in de hand. Een strak omgebonden hoofddoek beschermt hen tegen de felle zon. Hun geklets en gelach vermengt zich met het geluid van spelende kinderen op de achtergrond.

Biologische landbouw

De 34-jarige Sibongile is de coördinator van de moestuinen bij Catch. Hij houdt niet alleen een oogje in het zeil maar helpt actief mee. “Nadat een gezin een stukje land heeft gekregen, geef ik hen eerst een training in biologische landbouw. Ik laat zien hoe ze de grond moeten bewerken, de zaden moeten planten en het land moeten besproeien tijdens extreme hitte. We hebben veel last van insecten die de kool aanvreten. Ik leg uit hoe je deze beestjes op een biologische manier kunt bestrijden,” vertelt Sibongile.

De gemeenschappelijke moestuin brengt een sprankje hoop in de lokale gemeenschap. De meeste gezinnen leven in huisjes van golfplaten en karton, dicht op elkaar, zonder elektriciteit. In de regio is amper werk te vinden, dus geld voor eten is er vaak niet. Gelukkig krijgen de kinderen een voedzame maaltijd in de naschoolse opvang van Catch. Veel van hen zijn bij binnenkomst ondervoed. Juist voor deze allerarmste gezinnen, die amper in staat zijn brood op tafel te zetten, is dit lapje grond een begin van een beter leven.

Zelf aan het roer

De grond en het zaaigoed ontvangen de gezinnen van Catch. “Het startpakket voor de moestuin bestaat vaak uit spinazie- en koolzaad omdat deze groenten snel groeien,” zegt Sibongile. “We helpen bij de start, maar vervolgens gaan de vrouwen zelf aan de slag.” Daarbij staan ze soms voor pittige uitdagingen, zoals het regelen van de watervoorziening of ongediertebestrijding. Maar over het algemeen geldt: hoe meer liefde en aandacht je in de tuin stopt, hoe méér deze oplevert. “Doordat de verantwoordelijkheid bij henzelf ligt, zijn mensen heel gemotiveerd om goed voor hun moestuin te zorgen.”

Met twee grote rode kolen onder haar armen loopt een oudere dame terug naar haar hutje. Een gebruikt ze vanavond om haar gezin mee te voeden. De andere verkoopt ze morgen op de lokale markt, zodat ze een klein beetje inkomen heeft. Het vervult haar zichtbaar van trots.

Een veilige plek

Het is opvallend dat juist de vrouwen het land bewerken. De moestuin is een plek waar moeders en vaak ook oma’s met hun kinderen samenkomen, even weg van de ellende of het geweld thuis. Hier praten ze over hun gevoelens en steunen ze elkaar. “Het is een veilige haven weg van de miserie,” zegt Sibongile. “Ze leren hier van elkaar en van de begeleiders van Catch. Je ziet hun eigenwaarde en zelfrespect toenemen. Fantastisch toch?” 

Het is een prachtig gezicht: die gemeenschappelijke moestuin van Catch. Overal tussen de lange rijen groene bladeren staan kleine groepjes vrouwen te werken en te kletsen. Hun kinderen zitten elkaar achterna tussen de kroppen andijvie. Straks lopen ze met opgeheven hoofd naar huis en vanavond ligt er verse groente op tafel! En dat allemaal door het planten van dat zaadje in de grond.